Choć góry zachwycają o każdej porze roku, to właśnie zimą, przykryte warstwą białego puchu, odkrywają swój niezwykły urok i przyciągają turystów, liczących na piękne widoki i niezapomniane wrażenia. Jeśli jednak w trakcie wypoczynku planujesz przemierzać górskie szlaki, musisz pamiętać, że góry zimą są szczególnie wymagające – szczególnie jeśli będzie to Twój debiut w takich warunkach. Sprawdź, jak się przygotować, chcąc odwiedzić polskie góry zimą i które trasy będą odpowiednie przy mniejszym doświadczeniu.
Jak przygotować się do pierwszego zimowego wyjazdu w góry?
W polskich górach można znaleźć stosunkowo łatwe trasy na zimowe wycieczki, ale należy pamiętać, że każda wyprawa wymaga odpowiedniego przygotowania fizycznego. Jeśli więc jesteś osobą początkującą i planujesz ferie w górach, przed wyjazdem koniecznie zadbaj o swoją kondycję. Ważne jest wzmocnienie zarówno ogólnej wytrzymałości, jak i mięśni nóg oraz górnych części ciała.
Charakterystyczne dla tej pory roku śliska nawierzchnia czy głęboki śnieg wymagają znacznie więcej siły i koordynacji niż latem. By zimowe wyjścia sprawiły Ci jak najwięcej przyjemności, przed urlopem rozpocznij regularne treningi – długie spacery, bieganie i ćwiczenia na siłowni pomogą Ci lepiej przygotować się do wyzwań, jakie niosą górskie szlaki zimą dla początkujących.
Sprawdź też: Terminy ferii zimowych 2025 – kiedy są ferie w tym roku szkolnym?
Jaki cel wybrać na pierwszą zimową wyprawę w góry?
Wybierając się na zimową wędrówkę, dostosuj cel wyprawy do swoich umiejętności. Na dobry początek warto wybrać najłatwiejszy szlak – na przykład prowadzący w dolinie lub przez las, w których z reguły panują bardziej przewidywalne warunki. Początkującym turystom odradzamy zimową wycieczkę na Rysy, Orlą Perć, bieszczadzkie połoniny czy w wysokie partie Karkonoszy. Jeśli zastanawiasz się, gdzie pojechać w góry zimą, równie wspaniałymi widokami, a zarazem bezpieczną wędrówką możesz cieszyć się też w Beskidach, niższych partiach Tatr i Sudetów czy Pieninach, które zimą zwykle są mniej oblegane.
Planowanie trasy na wycieczkę w górach zimą dla początkujących
Przygotowując się do pieszych wędrówek zimą, pamiętaj, że dzień jest znacznie krótszy niż latem. Nawet jeśli możesz pochwalić się dużym doświadczeniem w całodniowych, letnich wędrówkach po wymagających trasach, miej na uwadze, że zimą w górach zdecydowanie szybciej zapada zmrok. Co więcej, poruszanie się zwłaszcza w głębokim śniegu jest znacznie wolniejsze niż po ubitej ziemi czy kamieniach, dlatego nawet na tę samą trasę zimą należy zarezerwować więcej czasu niż latem.
Pamiętaj także, że pogoda w górach potrafi być nieprzewidywalna – zarówno latem, jak i zimą, kiedy nawet w piękny, słoneczny dzień ostatecznie może rozpętać się śnieżyca, ograniczająca widoczność do minimum. Bez względu na to, czy jedziesz w Sudety, Beskidy czy Tatry zimą, zawsze należy być gotowym na nagłą zmianę warunków pogodowych i wybierać krótsze trasy, z których w razie potrzeby można szybko zejść lub zawrócić.
Gdzie sprawdzać prognozę pogody i warunki w górach zimą?
Zimowe wędrówki po górskich szlakach to niesamowite widoki i fantastyczne wrażenia. Jednak by móc cieszyć się bezpiecznym zimowym trekkingiem, przed wyjściem na szlak zawsze sprawdź aktualną prognozę pogody i warunki w górach. Ogólnopolskie portale pogodowe nie są w tym przypadku wystarczająco precyzyjne, dlatego przed wyprawą odwiedź stronę internetową TOPR (jeśli jedziesz w Tatry zimą) lub GOPR (w przypadku innych rejonów górskich).
Znajdziesz tam bieżące i najbardziej wiarygodne informacje, w tym dotyczące zagrożenia lawinowego. Jeśli ratownicy odradzają wyjście w góry, poważnie potraktuj ich ostrzeżenia, nawet jeśli nie wybierasz się w Tatry Wysokie. Zagrożenie lawinowe może występować również w Sudetach, Pieninach czy Beskidzie Żywieckim. W trakcie wycieczki obserwuj też otoczenie i w miarę możliwości sprawdzaj najnowsze informacje – jak już pisaliśmy, zimą w górach nietrudno o nagłą zmianę pogody.
Niezbędny ekwipunek na górskie wędrówki zimą dla początkujących
Wędrówka po zaśnieżonych szlakach to spory wysiłek dla organizmu, dlatego ważne jest, aby zabrać ze sobą odpowiedni prowiant. Warto postawić na batony energetyczne, czekoladę, orzechy czy banany, które są dobrym źródłem energii. Oprócz tego do plecaka możesz spakować suszoną wołowinę, kabanosy oraz pieczywo. Świetnym pomysłem jest też ciepły posiłek – na szlaku sprawdzi się na przykład zupa w termosie.
Podczas wysiłku fizycznego ważne jest regularne nawadnianie organizmu – nawet jeśli nie odczuwasz pragnienia. Z powodu panujących niskich temperatur możesz mieć wrażenie, że nie chce Ci się pić, jednak w konsekwencji może to prowadzić do odwodnienia. Aby temu zapobiec, regularnie wypijaj po kilka łyków wody lub napoju izotonicznego. Dobrze jest mieć przy sobie także termos z ciepłą herbatą lub kawą, najlepiej posłodzoną, co dostarczy nie tylko płynów, ale również dodatkowej porcji energii.
Co jeszcze należy ze sobą zabrać? Najważniejsze elementy Twojego zimowego ekwipunku to:
- kije trekkingowe – możesz wykorzystać te same kijki, których używasz latem, ale doposaż je w talerzyki zimowe. Mają większą średnicę i zapobiegają zapadaniu się kijków w śnieg;
- stuptuty – ochraniacze, które zakłada się na buty i spodnie, zapobiegające przedostawaniu się śniegu do wnętrza butów;
- raczki turystyczne – lekkie, nie zajmują wiele miejsca w plecaku, pasują do każdych butów turystycznych i są łatwe zakładaniu. Należy korzystać z nich zawsze wtedy, gdy czujemy, że buty ślizgają się na powierzchni;
- chusta wielofunkcyjna – posłuży nie tylko jako osłona głowy, ale i szyi czy twarzy;
- latarka czołówka – ułatwi poruszanie się przy zapadającym zmroku lub przedłużającej się wędrówce;
- rękawiczki – najlepiej zabierz ze sobą dwie pary rękawiczek, na przykład cieńszych i grubszych;
- druga para skarpetek – na wszelki wypadek, szczególnie jeśli nie masz stuptutów;
- okulary przeciwsłoneczne – zapewnią ochronę oczom przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego odbijającego się od śniegu;
- apteczka – oprócz standardowego wyposażenia powinny się w niej znaleźć folia NRC i ogrzewacze.
By zadbać o komfort wędrówki, zwróć również uwagę na swój strój. W góry najlepiej ubierać się „na cebulkę”, co pozwoli Ci uniknąć zarówno przegrzania, jak i wychłodzenia. Komfort termiczny w każdych warunkach zapewnią Ci:
- bielizna termoaktywna – odprowadza wilgoć ze skóry i przekazuje ją do kolejnych warstw;
- warstwa termiczna – bluza, polar lub sweter, zapewniające skuteczne odprowadzanie wilgoci;
- warstwa zewnętrzna – kurtki i spodnie trekkingowe lub ubrania membranowe o właściwościach oddychających, które będą chronić Cię przed opadami, wiatrem i niskimi temperaturami.
Jakie góry zimą dla początkujących? Przykładowe trasy
Marzą Ci się Tatry zimą, ale jesteś osobą początkującą? Wcale nie musisz rezygnować z wyjścia w góry! Przy odpowiednim przygotowaniu dobrym celem wycieczki może być na przykład Rusinowa Polana, na którą dotrzesz szlakiem z Wierch Porońca. Popularny szlak na Rusinową Polanę prowadzi też z Doliny Filipka lub Palenicy Białczańskiej. Z Rusinowej Polany możesz wybrać się także na Gęsią Szyję. Ze szczytu roztacza się tu piękny widok na panoramę Tatr, ale podejście jest dość wymagające fizycznie – na odcinku 1,3 km do pokonania jest prawie 300 metrów przewyższenia.
Dla początkujących optymalnym wyborem będzie również Hala Gąsienicowa. To prawdziwa wizytówka Tatr, gdzie krzyżuje się wiele szlaków wiodących na szczyty Tatr Zachodnich i Tatr Wysokich. Na Halę Gąsienicową dotrzesz żółtym szlakiem z Kuźnic przez Dolinę Jaworzynki lub niebieskim szlakiem przez Boczań. Na Halę Gąsienicową prowadzi też łatwy i bezpieczny szlak Doliną Suchej Wody z Brzezin przez Psią Trawkę, który w większości biegnie przez las.
Dobrym pomysłem dla początkujących jest także Dolina pod Reglami – spacer prawie płaską ścieżką o długości 6 kilometrów w otoczeniu pięknych, okazałych świerków to znakomita propozycja na rozgrzewkę i zimowy debiut na szlaku. Trasa biegnie u podnóża Tatr Zachodnich – od Księżówki przy rondzie w Kuźnicach aż do Doliny Chochołowskiej.
Prowadzi stąd również wiele innych szlaków, w tym do dolin reglowych – Doliny Strążyskiej, Doliny ku Dziurze, Doliny Białego, Doliny za Bramką i Doliny Lejowej, które wcinają się w pasmo regli i świetnie sprawdzą się na rozpoczęcie zimowej przygody. Pozostałe trasy wiodą do dolin, które zaczynają się na głównej grani, w tym Doliny Kościeliskiej i Doliny Małej Łąki.
Kolejny pomysł na zimową wędrówkę dla osoby początkującej to Dolina Kościeliska ze Stawem Smreczyńskim. Z Doliny Kościeliskiej odchodzi wiele wartych zobaczenia bocznych odnóg, takich jak Wąwóz Kraków, Jaskinia Mylna czy Jaskinia Mroźna. Przy pięknej pogodzie warto wybrać się też nad Morskie Oko, skąd roztacza się jeden z najpiękniejszych widoków w Tatrach.
Jeśli planujesz odwiedzić Tatry zimą, pamiętaj, że ze względu na konieczność ochrony przyrody od 1 grudnia do 15 maja zamknięte są szlaki:
- z Morskiego Oka przez Świstówkę do Doliny Pięciu Stawów Polskich,
- na Czerwone Wierchy od Doliny Tomanowej do Chudej Przełączki,
- na Giewont od Przełęczy w Grzybowcu po Przełęcz Kondracką Wyżnią.
Szlaki w różnych partiach gór mogą być także okresowo zamykane z uwagi na zagrożenie lawinowe.
Jednak zimą dla początkujących odpowiednie będą nie tylko Tatry! Warto wybrać się na przykład w Beskid Sądecki, gdzie z powodzeniem możesz odkrywać tereny otaczające Piwniczną-Zdrój i Krynicę-Zdrój. Na wielu szlakach wiodących w okolicach tych popularnych miast uzdrowiskowych poradzą sobie nawet osoby z mniejszym doświadczeniem, ale Krynica-Zdrój zimą oferuje również bogaty wachlarz dodatkowych atrakcji: rozpoczynając od wyciągów i stacji narciarskich oraz tras do narciarstwa biegowego, przez lodowisko i wypożyczalnię skuterów śnieżnych, kończąc na ciekawych zabytkach i muzeach. Jest to więc znakomita propozycja na zimowy wypoczynek – nie tylko w ferie, ale też rodzinne Boże Narodzenie w górach.
Na początek przygody z trekkingiem w warunkach zimowych dobrym wyborem jest także Beskid Śląski, gdzie możesz zaplanować wędrówkę na Skrzyczne, Klimczok i Szyndzielnię. Z kolei w Pieninach stosunkowo łatwo trasa prowadzi między innymi na Wysoki Wierch.
